Akut Miyokard İnfarktüsü Tanı ve Tedavisi 
Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu (TAVI), ciddi aort darlığı (aort stenozu) olan hastalar için uygulanan minimal invaziv bir kalp kapak değiştirme işlemidir. TAVI, geleneksel açık kalp ameliyatına uygun olmayan ya da yüksek riskli hastalar için güvenli ve etkili bir alternatif tedavi seçeneği sunar. Bu prosedür, kasık gibi küçük bir giriş yoluyla kateter yardımıyla yapılır ve hasarlı aort kapağına yeni bir kapak yerleştirilir.
TAVI Neden Yapılır?
TAVI, aort kapağının daraldığı aort stenozu olan hastalarda uygulanır. Aort stenozu, aort kapağının sertleşmesi ve daralması sonucunda kalbin vücuda yeterli miktarda kan pompalayamaması durumudur. TAVI, özellikle aşağıdaki durumlarda tercih edilen bir yöntemdir:
- Ciddi Aort Stenozu:
- Kalbin ana çıkış kapısı olan aort kapağındaki daralma, kanın kalpten çıkışını zorlaştırır ve ciddi semptomlara yol açar. Bu durum tedavi edilmediğinde kalp yetmezliği, bayılma ve ani ölüm riski oluşturabilir.
- Açık Kalp Ameliyatı İçin Yüksek Riskli Hastalar:
- Yaşlı hastalar veya ciddi sağlık sorunları olanlar için geleneksel açık kalp ameliyatı yüksek risk taşır. TAVI, bu hastalar için daha az riskli bir seçenektir.
- Göğüs Ağrısı (Anjina), Nefes Darlığı ve Bayılma:
- Aort stenozunun yaygın belirtileri olan göğüs ağrısı, nefes darlığı, baş dönmesi ve bayılma yaşayan hastalarda semptomları hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için uygulanır.
- Kalp Yetmezliği:
- Aort stenozu, kalbin fazla çalışmasına ve zamanla kalp yetmezliğine yol açabilir. TAVI, kalp yetmezliği gelişen hastalarda semptomları hafifletmek ve kalp fonksiyonlarını iyileştirmek için kullanılır.
TAVI’nin Hazırlığı
TAVI işlemi öncesinde hastaların dikkat etmesi gereken bazı hazırlıklar ve testler vardır. Doktor, işlemin başarılı ve güvenli olabilmesi için detaylı bir değerlendirme yapar:
- Tıbbi Değerlendirme: Hastanın genel sağlık durumu, kalp fonksiyonları ve aort kapağının durumu kapsamlı bir şekilde değerlendirilir. Bu süreçte ekokardiyografi, koroner anjiyografi, bilgisayarlı tomografi (BT) gibi testler yapılabilir.
- Kan Testleri: Kan değerleri, böbrek fonksiyonları ve pıhtılaşma faktörleri değerlendirilir.
- İlaç Kullanımı: Hastanın kullandığı ilaçlar gözden geçirilir. Kan sulandırıcı ilaçların işlemden önce kesilip kesilmeyeceği doktor tarafından belirlenir.
- Aç Kalma: TAVI işleminden önce hastanın belirli bir süre aç kalması gerekebilir. Bu süre genellikle 6-8 saat arasıdır.
- Refakatçi: Hastanın işlem sonrası gözlem altında tutulması gerektiği için yanında bir refakatçinin bulunması önerilir.
TAVI Nasıl Yapılır?
TAVI, minimal invaziv bir işlem olduğundan genellikle genel anestezi veya hafif sedasyon altında yapılır. İşlem yaklaşık 1-2 saat sürer ve aşağıdaki adımlarla gerçekleştirilir:
- Kateterin Yerleştirilmesi:
- TAVI genellikle kasıktaki femoral arterden yapılan küçük bir kesiden gerçekleştirilir. Kasık bölgesine yerleştirilen bir kateter yardımıyla, daralmış aort kapağına ulaşılır. Alternatif olarak, bazen subklavian arter (köprücük kemiği altındaki damar) veya doğrudan aort üzerinden de işlem yapılabilir.
- Yeni Aort Kapağının Yerleştirilmesi:
- Kateter yardımıyla daralmış aort kapağına ulaşan doktor, kateterin ucunda bulunan yeni bir aort kapağını (biyoprotez) daralmış kapağın içine yerleştirir. Bu yeni kapak, eskisinin işlevini yerine getirir ve kanın kalpten düzgün bir şekilde akmasını sağlar.
- Balonla Genişletme (Opsiyonel):
- Bazı durumlarda, yeni kapak yerleştirilmeden önce daralmış aort kapağı balon anjiyoplasti ile genişletilir. Yeni kapak, şişirilen balon yardımıyla yerleştirilir ve kapak genişler.
- Kateterin Çıkarılması:
- Yeni kapak başarılı bir şekilde yerleştirildikten sonra kateter çıkarılır ve işlem tamamlanır. Kateterin giriş noktası kapatılarak kanama kontrol edilir.
TAVI’nin Riskleri
TAVI, açık kalp ameliyatına göre daha az invaziv bir yöntem olsa da, bazı riskler taşır. Bu riskler şunlardır:
- Kanama: Kateterin yerleştirildiği damardan (kasık veya köprücük kemiği altı) kanama olabilir. Bu risk genellikle giriş noktası kapatılarak kontrol altına alınır.
- Kalp Ritmi Bozuklukları (Aritmi): TAVI sonrasında kalp ritmi bozuklukları görülebilir. Bu durum geçici olabilir, ancak bazen kalıcı bir kalp pili yerleştirilmesi gerekebilir.
- İnme: İşlem sırasında aorttan kopan küçük pıhtılar beyne giderek inme riskini artırabilir.
- Kan Pıhtısı: İşlem sonrasında kan pıhtısı oluşma riski vardır. Bu durum, kan sulandırıcı ilaçlarla kontrol altına alınır.
- Yeni Kapakta Sızıntı: Yeni yerleştirilen kapak tam olarak oturmazsa, kapak çevresinde sızıntı (paravalvüler sızıntı) oluşabilir. Bu durum hafif olduğunda sorun yaratmayabilir, ancak ciddi olduğunda ek tedavi gerekebilir.
- Böbrek Hasarı: Kontrast madde kullanımı, böbrek fonksiyonları zayıf olan hastalarda böbrek hasarına neden olabilir.
TAVI’nin Sonuçları
TAVI işlemi sonrasında hastaların büyük çoğunluğunda semptomlar hızla düzelir ve yaşam kalitesi artar. Aort kapağındaki daralmanın giderilmesi ile kalp daha verimli çalışmaya başlar ve kan akışı normale döner. İşlem sonuçları genellikle şu şekilde değerlendirilir:
- Semptomların Hafiflemesi:
- TAVI sonrasında göğüs ağrısı, nefes darlığı, yorgunluk ve bayılma gibi aort stenozu belirtileri hızla hafifler.
- Yaşam Kalitesinin Artması:
- Çoğu hasta işlemden sonra günlük aktivitelerini daha rahat yapabilir hale gelir ve yaşam kalitesinde belirgin bir iyileşme görülür.
- Daha Düşük Kalp Yetmezliği Riski:
- Aort kapağının açılması, kalp yetmezliği riskini önemli ölçüde azaltır. Kalp, kanı daha etkili bir şekilde pompalar ve kalp kasının fazla çalışması önlenir.
- Düzenli Takip Gerekir:
- TAVI sonrasında hastalar düzenli doktor kontrollerine gitmelidir. Yeni yerleştirilen kapağın işlevi izlenir ve olası komplikasyonlar (sızıntı, pıhtı vb.) değerlendirilir.
TAVI Sonrası İyileşme ve Takip
TAVI işlemi sonrasında hastalar genellikle 1-2 gün yoğun bakımda gözlem altında tutulur. İyileşme süreci genellikle açık kalp ameliyatına göre daha hızlıdır ve hastalar kısa süre içinde taburcu edilir. TAVI sonrası dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
- Dinlenme: İşlem sonrasında hastaların birkaç hafta boyunca ağır fiziksel aktivitelerden kaçınmaları önerilir.
- İlaç Kullanımı: TAVI sonrasında genellikle kan sulandırıcı ilaçlar (örneğin aspirin) ve kalp fonksiyonlarını destekleyen ilaçlar reçete edilir. Bu ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Kalp sağlığını korumak için sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigara bırakma gibi yaşam tarzı değişikliklerine dikkat edilmelidir.
- Düzenli Kontroller: TAVI işlemi sonrasında yeni kapak düzenli olarak kontrol edilmelidir. Ekokardiyografi ve diğer testlerle kapak işlevi izlenir.
TAVI, ciddi aort stenozu olan ve açık kalp ameliyatı için yüksek risk taşıyan hastalar için önemli bir tedavi seçeneğidir. Minimal invaziv olması nedeniyle daha hızlı bir iyileşme süreci sağlar ve hastaların yaşam kalitesini artırır. Düzenli takip ve uygun tedavi ile TAVI işlemi, aort darlığına bağlı komplikasyonları büyük ölçüde azaltabilir ve kalp sağlığını iyileştirebilir.
