Ventrikül Septal Defekt Kapatılması

Ventrikül septal defekt (VSD), kalbin iki alt odacığı olan sol ve sağ ventriküller arasındaki duvarda (septum) bulunan bir deliktir. Bu delik, oksijen açısından zengin kanın sol ventrikülden sağ ventriküle geçmesine ve kalp ile akciğerlerin fazla çalışmasına neden olur. VSD, doğuştan gelen en yaygın kalp defektlerinden biridir ve bazı durumlarda kendiliğinden kapanabilir. Ancak büyük ya da semptomlara neden olan VSD’ler, cerrahi veya kateter yoluyla kapatılarak tedavi edilmelidir.

VSD’nin Neden Yapılır?

Ventrikül septal defekt, çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir ve tedavi gerektirir. VSD kapatma işlemi aşağıdaki nedenlerden dolayı yapılır:

1. Kalp ve Akciğerlerin Aşırı Yük Altında Kalması:
   • VSD, oksijenli ve oksijensiz kanın karışmasına yol açar. Bu durum, sol ventrikülden sağ ventriküle geçen fazla kanın akciğerlere pompalanmasına neden olarak kalp ve akciğerlerin aşırı yüklenmesine yol açar. Tedavi edilmediğinde, kalp yetmezliği ve pulmoner hipertansiyon gibi ciddi sorunlara neden olabilir.
2. Semptomların Var Olması:
   • VSD’si olan bebeklerde ve çocuklarda nefes darlığı, hızlı solunum, yorgunluk, yetersiz kilo alma ve tekrarlayan akciğer enfeksiyonları gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu semptomlar genellikle defektin boyutuna bağlıdır. Semptomların olduğu durumlarda kapatma işlemi önerilir.
3. Pulmoner Hipertansiyon:
   • VSD, akciğerlere fazla kan gitmesine neden olarak pulmoner hipertansiyon (akciğer damarlarındaki yüksek basınç) gelişmesine yol açabilir. Bu durum tedavi edilmezse kalıcı akciğer hasarına ve sağ kalp yetmezliğine neden olabilir.
4. Kalp Yetmezliği Riski:
   • Büyük ve tedavi edilmemiş VSD’ler kalp yetmezliği riskini artırır. Kapatma işlemi ile bu risk azaltılabilir.
5. Kalp Ritmi Bozuklukları (Aritmi):
   • Büyük VSD’ler kalpte elektriksel aktiviteyi bozarak aritmilere yol açabilir. VSD’nin kapatılması bu riski de azaltır.

VSD Kapatılmasına Hazırlık

VSD kapatma işlemi öncesinde hastanın durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir ve bazı testler yapılır:

• Ekokardiyografi: VSD’nin boyutunu, yerini ve kalbe olan etkisini değerlendirmek için ekokardiyografi yapılır. Kalbin işlevini ve defektin büyüklüğünü gösteren bu test, kapatma işleminin gerekliliğini belirler.
• Kalp Kateterizasyonu: Kalp kateterizasyonu, kalbin içindeki basıncı ölçmek ve defektin ciddi etkilerini değerlendirmek için kullanılabilir. Ayrıca akciğer damarlarındaki basıncı da ölçer.
• Transözefageal Ekokardiyografi (TEE): VSD’nin daha net görüntülenmesi gerekirse, yemek borusuna yerleştirilen bir cihaz yardımıyla yapılan transözefageal ekokardiyografi (TEE) kullanılabilir.
• İlaç Kullanımı ve Alerji: Hastanın kullandığı ilaçlar hakkında doktor bilgilendirilmelidir. Özellikle kan sulandırıcı ilaçlar işlemden önce kesilebilir.

VSD Kapatılması Nasıl Yapılır?

VSD kapatılması işlemi, kateter yoluyla kapatma (minimal invaziv yöntem) veya cerrahi kapatma (açık kalp ameliyatı) şeklinde yapılabilir. Hangi yöntemin kullanılacağı, defektin boyutuna, yerine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır.

1. Kateter Yoluyla Kapatma (Minimal İnvaziv Yöntem):
   • Bu yöntem, küçük veya orta büyüklükteki VSD’ler için uygundur ve daha az invazivdir. İşlem sırasında hastaya lokal anestezi veya sedasyon uygulanır.
   • Kateterin Yerleştirilmesi: Kasık bölgesinden bir kateter yerleştirilir ve kateter kalbe yönlendirilir. Bu kateterin ucunda, VSD’yi kapatmak için kullanılacak bir kapatma cihazı bulunur.
   • Kapatma Cihazının Yerleştirilmesi: Kapatma cihazı VSD’yi kapatacak şekilde yerleştirilir. Cihaz, iki taraflı bir şemsiye veya disk şeklinde olup, deliğin iki tarafına oturarak kanın delikten geçmesini engeller.
   • İşlemin Tamamlanması: Cihaz yerleştirildikten sonra kateter çıkarılır ve işlem tamamlanır. Hastalar genellikle 1-2 gün içinde taburcu edilir.
2. Cerrahi Kapatma (Açık Kalp Ameliyatı):
   • Büyük VSD’ler veya kateter yoluyla kapatılamayan defektler için cerrahi kapatma gerekebilir. Bu işlem genel anestezi altında yapılır.
   • Ameliyat: Cerrah, kalbe erişim sağlamak için göğüs kafesini açar ve kalp durdurularak bir kalp-akciğer makinesine bağlanır. Daha sonra cerrah, VSD’yi sentetik bir yama veya hastanın kendi dokusuyla kapatır.
   • İyileşme Süreci: Açık kalp ameliyatı sonrası hastalar birkaç gün hastanede gözlem altında tutulur. Ameliyat sonrası iyileşme süreci daha uzun olabilir, ancak genellikle başarılı sonuçlar verir.

VSD Kapatılmasının Riskleri

VSD kapatma işlemi genellikle güvenlidir, ancak bazı riskler taşır. Bu riskler şunlardır:

• Kanama: Hem cerrahi hem de kateter yönteminde, damar veya kalp bölgesinde kanama riski vardır.
• Kalp Ritmi Bozuklukları: Cerrahi veya kateter prosedürü sonrası, kalpte geçici veya kalıcı ritim bozuklukları gelişebilir.
• Kan Pıhtısı: Kateterle yerleştirilen kapatma cihazı sonrası kan pıhtısı oluşabilir. Bu pıhtılar başka bir bölgeye gidebilir ve komplikasyonlara neden olabilir.
• Enfeksiyon: Cerrahi kapatma sonrası enfeksiyon riski bulunur, ancak bu risk genellikle antibiyotiklerle kontrol altına alınır.
• Cihazın Yer Değiştirmesi: Kateterle yerleştirilen cihazın nadir durumlarda yerinden kayması mümkündür ve ek bir işlem gerekebilir.

VSD Kapatılmasının Sonuçları

VSD kapatılması, semptomların hafiflemesine, kalp fonksiyonlarının iyileşmesine ve ciddi komplikasyonların önlenmesine yardımcı olur. İşlem sonrası olumlu sonuçlar genellikle şu şekildedir:

1. Semptomların Hafiflemesi:
   • VSD kapatıldıktan sonra hastanın nefes darlığı, çabuk yorulma ve diğer semptomları genellikle hızla düzelir.
2. Kalp Fonksiyonlarının İyileşmesi:
   • Kapatma işlemi, kalbin normal şekilde çalışmasına yardımcı olur ve kalp üzerindeki ekstra yükü azaltır. Kalp yetmezliği riski büyük ölçüde azalır.
3. Pulmoner Hipertansiyonun Önlenmesi:
   • Erken dönemde kapatılan VSD, akciğer damarlarına olan aşırı basıncı azaltarak pulmoner hipertansiyon gelişimini önleyebilir.
4. Ritim Bozukluklarının Azaltılması:
   • Kalpteki elektriksel sorunlar VSD kapatılması sonrası azalabilir, bu da aritmi riskini düşürür.

VSD Kapatılması Sonrası İyileşme ve Takip

VSD kapatılması sonrası iyileşme süreci, uygulanan yönteme bağlı olarak değişiklik gösterir. Kateter yoluyla yapılan işlemlerden sonra iyileşme süreci genellikle daha kısa ve rahattır. Cerrahi kapatma sonrasında ise iyileşme süreci daha uzun olabilir. Dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

• Dinlenme: Kateterle yapılan işlemlerden sonra birkaç gün içinde hastalar normal aktivitelerine dönebilirken, cerrahi kapatma sonrasında birkaç hafta dinlenme gerekebilir.
• İlaç Kullanımı: Kan sulandırıcılar ve diğer ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır. Bu ilaçlar, pıhtılaşmayı önlemeye ve kalbin işlevini desteklemeye yardımcı olur.
• Düzenli Kontroller: İşlem sonrasında hastalar düzenli doktor kontrollerine gitmelidir. Kalbin işlevi ve kapatma cihazı veya yamanın durumu ekokardiyografi ile izlenir.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Kalp sağlığını korumak için düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigara bırakma gibi yaşam tarzı değişikliklerine dikkat edilmelidir.

Ventrikül septal defekt (VSD) kapatılması, büyük ve semptomatik defektlerin tedavisinde etkili bir yöntemdir. Minimal invaziv kateter prosedürleri veya cerrahi yöntemlerle yapılan bu işlem, kalbin ve akciğerlerin aşırı yüklenmesini önler, komplikasyon riskini azaltır ve hastaların yaşam kalitesini artırır. Uygun tedavi ve düzenli takip ile VSD kapatma işlemi sonrasında hastalar sağlıklı bir yaşam sürdürebilirler.